Serebnica

“Tam 18 yil once bugundu. Katliamlarin baslamasi an be andi, korku icinde beklesiyorduk.Bosna’da 5 sehir yillardir kusatma altindaydi; Sarajevo, Gorajde, Zepa, Srebrenica, Bihac.  Mostar bir sure once biraz olsun rahatlamisti.400 bin insanin yasadigi Sarajevo’da dis dunya baglantimiz eni-boyu 1.5m olan 800 metre uzunlugundaki tuneldi.Sarajevo’ya gunluk ortalama 3 bin havan topu dusuyor, keskin nisancilar goz actirmiyordu. Hergun haber oncesi ceset sayiyorduk.Ama biz yine de Gorajde, Zepa ve Srebrenica’ya gore sansliydik, az da olsa (cogunlukla mafia araciligiyla) sehre yiyecek giriyordu.Savas sirasinda iki kez gidebildigim Gorajde’de gordugum; yaralilari kurtarabilmek icin odun testeresiyle kol, bacak kesiyorlardi.Ikinci Dunya savasinda fasistlere karsi direnisi ve yenilmezligiyle bilinen Zepa kenti de inim inim inliyordu.Sirbistan sinirina en yakin diger Bosnak kentlerine en uzak olan Srebrenica’ya ise ulasilamiyordu.Srebrenica’yla baskent Sarajevo arasindaki tek iletisim arasira da olsa kurulabilen telsiz baglantisiydi.Haziran sonlariydi, kurulabilen son telsiz baglantisinda Srebrenica’lilar bizlere veda ettiler. Yasanacaklari biliyor, bekliyordular.Sehirdeki Bosnak komutan (Milosovic’in eski korumasi) 3ay once sehirden cikartilmis, silahlari da BM Hollanda askerlerince toplanmisti.Toplu katliamlarin baslayacagini biliyorduk. Dunyadan bir avuc gazeteci de haberlerimizin artik hic1 hukmu olmadigini coktan ogrenmistikVe kiyim 11 Temmuz 1995 sabahi basladi. Havada Nato, karada BM askerleri, istihbarat orgutleri katliamlari an be an uydudan seyrettiler.Bir haftada 10 bine yakin insan katledildi. Katlimlarin sonrasinda girebildigim Srebrenica’da gorduklerim dehset vericiydi.Insanlari depolara doldurup tarayip bombalamslardi.Duvarlar kafa derileri, kanli el izleriyle doluydu yerlerde de saclar ve disler vardi.Sonra da buldozerlerle toplu toplu gommusler, taninmasinlar diye uzerlerine asit dokmuslerdi.Kurtulabilen az sayida insan daglari asip yuruyerek Tuzla’ya geliyorlardi. Cogu delirmisti, delirenlerin saclarini kaziyorlardi.Her seyini, tum sevdiklerini kaybetmis cok sayida insan da intihar ediyor, yollarda kendilerini agaca asiyorlardi.Kurtulabilenleri o yaz sicaginda Tuzla havaalanina yigdilar. Etraf gunes gozluklu klimali arabalarindan cikmayan yabancilarla doluydu.Vahabi yardim orgutu de oradaydi. 5 yasindaki cocuk ta olsa, basini ortmeyene, dua ezberlemeyene ekmek vermiyorlardi. Kizilay ise yoktu.Colunu cocugunu kaybetmis Bosnak analar yllardir asit tarlalari icinde sevdiklerinin kemiklerini arar. Bulunanlarin ki tekrar gomulur.Bu yil da, yani yarin Srebrenica’da 400 den fazla cenaze kalkacak.Sembolik te olsa katillerden tutukalannlar oldu ancak hepsi yavas yavas salindi. Yalnizca gectigmiz ay buyukbaslardan 3u.Abileri koruyor.Katillerin kazandigi dunyada inanabilecegimiz hic bir sey birakmadilar.”

Serif Turgut, Temmuz 2013.

“Katillerin kazandigi dunyada inanabilecegimiz hic bir sey birakmadilar…”